Healthy Mind Platter for Cats
Naast de primaire behoeftes, zoals eten, drinken, poepen en plassen, hebben katten nog een aantal andere essentiële dagelijkse behoeftes die nodig zijn om gezond te blijven of te worden. De Healthy Mind Platter for Cats is gebaseerd op de Healthy Mind Platter voor mensen en het natuurlijk gedrag van de kat.
De onderdelen van de Healthy Mind Platter for Cats dragen zowel bij aan de mentale als de fysieke gezondheid van de kat. Bij deze activiteiten worden namelijk steeds andere delen van de hersenen aangesproken. Hierdoor komen er stofjes vrij zoals neurotransmitters en hormonen. Een aantal van deze stofjes werken zelfs als een natuurlijke pijnstilling. Maar bovenal draagt het op een positieve manier bij aan het mentaal welbevinden. Dus ook als de kat al iets mankeert blijven alle onderdelen van de Healthy Mind Platter for Cats van toepassing. Daarnaast hebben sommige onderdelen een positieve invloed op de doorbloeding, stoelgang en gewicht. En bovendien zorgt het voor minder kans op gedragsproblematiek!
Onderdelen
Als onderdelen van de Healthy Mind Platter for Cats gedurende langere tijd niet worden uitgevoerd is de kans op chronische stress en ziekte groter. Ze kunnen dus gebruikt worden om chronische stress te voorkomen, maar ook bij het herkennen van mogelijke lichamelijke gebreken of onvrede, frustraties, irritaties of angst. Dit zijn dan ook gelijk redenen waarom de kat één of meerdere van de essentiële dagelijkse behoeftes niet (meer) zal uitvoeren. Een andere reden kan zijn dat hij belemmerd wordt om het gedrag uit te voeren anders dan fysieke redenen. Bijvoorbeeld omdat hij simpelweg niet beschikt over de nodige middelen/ruimte.
Slaap
Tijdens slapen komen het lichaam en de hersenen tot rust. Katten slapen tussen de 12 en de 20 uur per dag met een gemiddelde van circa 15 uur. Zowel te weinig als teveel slaap is niet goed voor de kat. Maar eigenlijk gaat het hier niet om de duur van slaap, maar vooral om de kwaliteit. Maar hoe kan je dat nu meten? Het antwoord is simpel. Niet! Er zijn echter wel een aantal kenmerken waaruit je kan afleiden dat jouw kat goed slaapt, nl. de kat ligt ontspannen op de zij (of liever nog op de rug), de ogen zijn ontspannen dicht (dus niet geknepen) en de kat reageert niet op omgevingsgeluiden waaraan die gewend is. Soms zie je de kat ook wat schokkerige bewegingen maken. Waarschijnlijk is de kat dan aan het dromen. Wat heeft de kat nodig om goed te kunnen slapen? Een fijne, veilige slaapplek op een plaats binnen de kern van het territorium van de kat. Hierbij gaat het niet om de hoeveelheid plekjes maar vooral om de juiste plekjes. Dit is meestal een rustige, hoge of verstopplek. Uitvinden wat de juiste plekken zijn is gemakkelijk door dekentjes neer te leggen op verschillende plekken. Wordt een plek niet gebruikt (te zien aan het aantal haren dat erop blijft zitten) dan is dat waarschijnlijk geen fijne slaapplaats.
Sociaal
Ondanks dat een kat van nature een solitair dier is, heeft ook hij behoefte aan sociale contacten. Daarnaast kunnen we ons afvragen of de gedomesticeerde kat nog wel solitair genoemd kan worden. Ze worden immers vaak vanaf de geboorte omringd door soortgenoten, mensen en andere huisdieren. Dus met sociaal wordt dan ook sociaal contact met soortgenoten, mensen en andere dieren binnen het gezin bedoeld. Er vanuit gaande dat iedereen binnen het gezin met elkaar op goede voet leeft natuurlijk. Laat het dan ook duidelijk zijn dat het hier om positief sociaal contact gaat en dus geen ruzies of vechtpartijen. Sociaal gedrag bij katten onderling kan bestaan uit neusje-neusje, elkaar wassen of met elkaar spelen. Let daarbij wel op dat het spel niet uitmond in een vechtpartijtje. Sociaal contact mensen (of andere soortgenoten) kan ook bestaan uit spel, maar ook het op schoot of naast je liggen of het aanleren van trucjes en wellicht ook het geven van snoepjes en voer kunnen bijdragen aan het onderdeel sociaal. Mogelijk kan aaien ook als sociaal contact beschouwd worden. Echter zijn er een aantal redenen om dit in twijfel te trekken. Sommige katten vinden aaien namelijk helemaal niet zo fijn. Bovendien is het meestal een behoefte van de mens en niet van de kat en neemt de kat het voor lief als hij bijvoorbeeld daardoor op zijn favoriete warme schoot mag liggen. Communicatie is een belangrijk onderdeel van sociaal contact. Katten onderling kunnen elkaar over het algemeen prima ‘verstaan’. Met mensen en andere diersoorten is dat een ander verhaal. Daarom is het handig om jezelf als eigenaar te verdiepen in de taal van de kat.
Exploreren
Bij het exploreren worden voornamelijk de zintuigen geprikkeld. De neus, de ogen maar ook de tastzin worden bij het exploreren gebruikt. Nieuwe ontdekkingen worden gedaan en daarmee worden er verbindingen gelegd in de hersenen. Een grote variëteit aan activiteiten kan dan ook onder het kopje exploreren geschaard worden. Een kat die naar buiten kan zal zijn grootste deel van de exploratie waarschijnlijk buiten uitvoeren, maar is er in de tussentijd een vreemde binnen geweest dan zal hij dat bij terugkomst wellicht grondig onderzoeken. Voor een kat die niet naar buiten kan ligt dit een beetje anders. Hij zal door de eigenaar moeten worden voorzien in de mogelijkheden tot exploratie. Een aantal voorbeelden hiervan zijn geurverrijking, de mogelijkheid om naar buiten te kijken (vogeltjes kijken) en het verstoppen van voertjes door het huis.
Fysiek
Bij fysieke beweging worden er allerlei systemen in het lichaam geactiveerd. Er wordt een beroep gedaan op de spieren waaronder het hart. Het hart zorgt voor de doorbloeding en de zuurstof toevoer. Daarnaast komen er tal van stofjes vrij in de hersenen die bijdragen aan natuurlijke pijnstilling en het ‘geluksgevoel’. Mits medisch mogelijk is het dus gewenst dat de kat iedere dag en portie fysieke beweging heeft. Onder fysieke beweging verstaan we lopen, rennen, klimmen en springen. Daarbij speelt de motivatie om te bewegen ook een grote rol. Een kat die beweegt vanuit angst zal niet dezelfde positieve invloeden ervaren van het bewegen als een kat die beweegt vanwege spel.
Spel
Met spel wordt zowel mentale als fysieke uitdaging bedoeld. Het woord uitdaging staat dan ook centraal bij dit onderdeel. Bij mentale uitdaging gaat het vooral om ‘de uitdaging’ zelf. Dus bijvoorbeeld het voerspel of het trucje dat wordt aangeleerd. En bij fysieke uitdaging gaat het vooral om ‘het uitdagen’ van de kat. Het triggeren van het jachtinstinct bijvoorbeeld. Of uitdaging tot spel met een soortgenoot. Beide ‘uitdagingen’ zijn belangrijk voor de kat.
Verzorging
Onder verzorging wordt het verzorgen van vacht, nagels en tanden verstaan. Belangrijk is dat bij verzorging de kat bewust wordt van het eigen lijf. Ze besteedt aandacht aan de lichaamsdelen waar het op dat moment nodig is. Katten met kort haar hebben daarom ook meestal geen lichaamsverzorging van andere nodig zolang zij gezond zijn. Borstelen, wassen of andere vormen van verzorging kan je dan ook beter achterwege laten. Bij katten met lang haar of met een dikke ondervacht kan dat anders zijn. Laat je hierover goed informeren bij de dierenarts, trimmer, fokker of asiel.
Balans
De mate waarin bepaalde onderdelen van belang zijn, zijn afhankelijk van diverse factoren. Ten eerste het individu. Alle katten zijn verschillend. Een aantal factoren die hierbij een rol kunnen spelen zijn leeftijd, medisch, socialisatie, achtergrond, karakter, geslacht, opgedane ervaringen en leervermogen. Daarnaast spelen omgevingsfactoren ook een rol. Deze kunnen beperkingen opleveren waardoor het soms nodig is om met creatieve oplossingen te komen. De vuistregel is wel dat er nooit teveel van één van de onderdelen moet plaatsvinden. Overdaad schaadt. Een kat die zich zolang wast dat zijn vacht verdwijnt is per definitie ongezond. Of een kat die continu om aandacht vraagt heeft waarschijnlijk iets te vertellen. Negeer deze signalen nooit. Laat een kat één of meerdere onderdelen nooit zien dan is dat ook zeker een signaal dat er iets mis is.
In alle gevallen gaat kwaliteit boven kwantiteit!